— ഇൻഡ്യയിലെ എല്ലാ ഭാഷകളിലുമുള്ള ആദിമമായ അക്ഷരം ഇതുതന്നെ. തമിഴിൽ அ; ഗ്രന്ഥത്തിൽ ; സംസ്കൃതത്തിൽ अ; ഇംഗ്ലീഷിൽ A ഇങ്ങനെ പലമാതിരി ലിപികൾ ഉണ്ടു്. മലയാളത്തിൽ വിവേചകമായി ‘അ’ എന്നു പ്രയോഗിച്ചാൽ ‘അവൻ’ ‘അവൾ’ ‘അക്കര’ ‘അപ്പുറം’ ഇത്യാദിപോലെ ‘അടുത്തല്ലാത്ത’ എന്നർത്ഥം വരും. സംസ്കൃതത്തിൽ ര, ല എന്ന അക്ഷരങ്ങളിൽ ആരംഭിക്കുന്ന പദങ്ങൾ തത്ഭവക്രമപ്രകാരം അപൂർവമായി മലയാളത്തിൽ അകാരാദിപദങ്ങളായി കാണുന്നുണ്ടു്. അരത്തം (രക്തം), അരക്കു് (രാക്ഷ = രാക്ക), അരചൻ (രാജാ). മലയാളത്തിൽ ‘അ’ എന്ന കേവലസ്വരത്തെ ഉച്ചരിക്കുന്നതിനു് അധികം പ്രയാസമുള്ളതിനാൽ അതിനു തീവ്രപ്രയത്നം എന്നു പറയുന്നു. തന്നിമിത്തം പല വാക്കുകളിലും അതിന്റെ ഉച്ചാരണം ദുഷിച്ചിട്ടുണ്ടു്. ആ ദുഷിച്ച ധ്വനി ‘എ’കാരത്തിന്റെ ഛായയിൽ കാണും. ഉദാ:ഗന്ധം—ഗെന്ധം, രവി—രെവി. സംസ്കൃതത്തിൽ ‘അഃ’ എന്ന പദത്തിനു വിഷ്ണു എന്നർത്ഥമുണ്ടു്. ‘ഓം’ എന്ന പ്രണവശബ്ദം വിഷ്ണുവിനേയും ശിവനേയും കുറിക്കുന്നു. അ = വിഷ്ണു, ഉ = ശിവൻ, മ = ബ്രഹ്മാവു്. അ + ഉ + മ = ഓം. പുല്ലിംഗത്തിൽ ‘അ’ ശബ്ദത്തിനു ‘കാമദേവൻ’ എന്നർത്ഥം കാണുന്നു. സംഭാഷണത്തിന്റെ തുടർച്ചയെ കാണിക്കാൻ ‘അ’ എന്നതിനെ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ടു്. ഈ ശബ്ദം വ്യാക്ഷേപകമായി കൃപയേയും നിന്ദയേയും കുറിക്കും. സംസ്കൃതത്തിൽ ‘അ’ എന്നതിനെ നാമങ്ങളുടേയൊ വിശേഷണപദങ്ങളുടേയൊ അവ്യയപദങ്ങളുടേയൊ, ചിലപ്പോൾ ക്രിയകളുടേയൊ മുമ്പിൽ ചേർത്താൽ വിരുദ്ധാർത്ഥം വരും. (അശക്തൻ, അശുദ്ധം, അക്ഷീണവിക്രമം.) ഈ ‘അ’, സ്വരങ്ങൾക്കുമുമ്പു് ‘അൻ’ എന്നാകും. ഋണീ എന്ന പദത്തിനു മുമ്പു മാത്രം അങ്ങനെ ആകാതെയുമിരിക്കും (അഋണീ). ഈ വിധം നഞ് ആയിട്ടുപയോഗിക്കുമ്പോൾ, എന്നതനുസരിച്ചു് ‘അ’ എന്ന ഉപസർഗ്ഗത്തിനു ആറുമാതിരി അർത്ഥം കാണുന്നു. 1. സദൃശ്യം — അക്ഷത്രിയൻ; കണ്ടാൽ ക്ഷത്രിയനാണെന്നു തോന്നും; എന്നാൽ ക്ഷത്രിയനല്ലതാനും. 2. അഭാവം (ഇല്ലായ്മ) — അശുദ്ധം. 3. അന്യത്വം (ഭേദം)— അപടം; വസ്ത്രമല്ലാത്തതു്. 4. അല്പത — അനുഭര; അല്പോദരി എന്നർത്ഥം. 5. അപ്രാശസ്ത്യം (കൊള്ളാത്തതു്) — അകൃത്യം. 6. വിരോധം — അന്യായം. സംസ്കൃതത്തിൽ ‘അഃ’ എന്നതിനെ ശിവൻ, ബ്രഹ്മാവു്, വായു, അഗ്നി ഇവരുടെ പര്യായമായി പ്രയോഗിക്കുന്നു. നാനാർത്ഥരത്നമാലയിൽ ‘അ’ ശബ്ദത്തിനു ബ്രഹ്മാവു്, വിഷ്ണു, ശിവൻ, ആമ, അങ്കണം, യുദ്ധം, ഗൗരവം, അന്തഃപുരം, ഹേതു, ആഭരണം, കാൽ, പാർവതി, ഞാൺ എന്നീ അർത്ഥങ്ങൾ കാണുന്നു. ക്രിയാരൂപങ്ങൾക്കു മുമ്പു് ‘അ’ വരുമ്പോൾ സാധാരണ നിഷേധാർത്ഥം വരും. ‘അ’ എന്ന ഉപസർഗ്ഗം ചിലപ്പോൾ പിന്നീടു വരുന്ന പദത്തിന്റെ അർത്ഥത്തെ അല്ല നിഷേധിക്കുന്നതു് എന്നതിനു ‘അനുത്തമം’ എന്ന പദം ദൃഷ്ടാന്തമാകുന്നു. അനുത്തമം = ഏതിനെക്കാൾ ഉത്തമമായി മറ്റൊന്നിനെ പറവാൻ കാണുന്നില്ലയോ ആയതു്.